Przyimki czasu

Przyimek czasu jest przyimkiem, który pozwala na omówienie konkretnego okresu, takiego jak data w kalendarzu, jeden z dni tygodnia, lub czasu kiedy coś się dzieje.

Przyimki czasu to te same słowa co przyimki miejsca, ale są one używane w inny sposób. Możesz łatwo rozróżnić te przyimki, ponieważ zawsze mówią one o czasie, a nie o miejscach.

Najpopularniejsze przyimku czasu to:

  • AT - Przyimek czasu jest używany do omawiania godzin, świąt i festiwali oraz innych bardzo specyficznych ram czasowych, w tym wyjątków, takich jak "w nocy".
  • IN - Przyimek ten jest używany do omawiania miesięcy, pór roku, lat, wieków, ogólnych pór dnia i dłuższych okresów, takich jak "w przeszłości".
  • ON - Przyimek czasu jest używany do omawiania pewnych dni tygodnia lub części dni tygodnia, konkretnych dat i dni specjalnych, takich jak "on New Year’s Day".

 

Zastosowanie AT, ON, IN

Przyimki czasu służące do wskazywania czasu i daty zdarzeń, czynności i sytuacji:

at two o'clock - o drugiej godzinie

in May - w maju

on Sunday - w niedzielę 

 

Konstrukcja AT

  • at + określona pora: dawn, midday, noon, night, midnight, nine o'clock

The army was ordered to invade at dawn. Armia otrzymała rozkaz ataku o świcie.

  • at + the + pora tygodnia/miesiąca/roku: start/end of the week/month/year, weekend.

We begin at the start of July. Zaczynamy na początku lipca.

  • at + posiłek: breakfast, lunch, tea, dinner, supper

I don't normally drink at lunch. Normalnie nie piję w czasie lunchu.

  • at + święto: Christmas, New Year, Easter.

Most villagers took communion only at Easter. Większość mieszkańców wsi przyjmowała komunię dopiero w Wielkanoc.

 

 

Konstrukcja ON

  • on + dzień tygodnia: Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday...

The office is closed on Fridays. W piątki biuro jest nieczynne.

  • on + pora dnia: Monday morning, Sunday afternoon.

Come and see it on Sunday morning. Przyjdź i zobacz to w niedzielę rano.

  • on + konkretna data: 12 July 2021, 12 March...

The store will reopen at 9 a.m. on 2 January.  Sklep zostanie ponownie otwarty 2 stycznia o godzinie 9.00.

On the second of January - tak data 2 January jest odczytywana na głos lub podczas rozmowy.

  • on + święto: Christmas Day, Palm Sunday, Easter Sunday.

The trains don't run on Christmas Day. Pociągi nie jeżdżą w dzień Bożego Narodzenia.

 

Konstrukcja IN

  • in + the + pora dnia: the morning, the afternoon, evening. e.g. in the afternoon.

Can you come and see me in the morning for a cup of coffee? Możesz przyjść do mnie rano na filiżankę kawy?

  • in + miesiąc: January, February, March, April, May...

Our family always go camping in September. Nasza rodzina zawsze jeździ na biwak we wrześniu.

in + pora roku: Spring, Summer, Autumn, Winter...

You should wear a thinner shirt in summer. W lecie powinieneś nosić cieńszą koszulę.

  • in + konkretny rok: 2002, 1916, 1901...

We went to Europe in 2010. Pojechaliśmy do Europy w 2010 roku.

in + the + wiek: nineteenth century, twentieth century...

The population of Europe doubled in the nineteenth century. Ludność Europy podwoiła się w XIX wieku.

  • in + okres historyczny: Pre-historic Times, the Middle Ages, the Dark Ages...

Without technology, we'd be in the dark ages. Bez technologii, bylibyśmy w średniowieczu.

 

Wyrażenia czasowe bez at, on, in

Żaden przyimek nie jest stosowany, jeżeli dzień/rok poprzedzony jest słowem every, each, lat, next, this!

I go to Poznan every Sunday (NIE: on every Sunday) - Jeżdżę do Poznania w każdą niedzielę

I'll see her next Monday morning. (NIE: on Monday morning) - Zobaczę się z nią w następny poniedziałek rano.

Monica left her home last evening. (NIE: in the evening) - Monika wyjechała z domu wczoraj wieczorem.

Are you free next Monday at two o’clock? (NIE: on Monday) - Jesteś wolny w następny poniedziałek o drugiej? 

Last winter we rented a villa in the Alpes.  (NIE: in winter) - Zeszłej zimy wynajęliśmy willę w Alpach.

 

Zastosowanie FOR SINCE

Te przyimki wyjaśniają, jak długo trwa dane wydarzenie, aktywność, sytuacja:

They will stay there for 2 weeks. Zostaną tam na 2 tygodnie.

I’ve known her since 1990! Znam ją od 1990 roku!

 

Konstrukcja FOR

for + okres czasu: two days, three weeks, a month, twenty years, the weekend...

I havn't seen her for years! Nie widziałem jej od lat!

Wyrażenie to może być używane z wszystkimi czasownikami, najczęściej jednak spotykamy je w czasach Present Perfect i Present Perfect Continuous.

I go to the gym for an hour every day. [Present Simple]

They are staying there for a few months. [Present Continuous]

Monica and her husband went to the UK last year for almost 3 months. [Past Simple]

I worked there for 10 years. [Past Simple]

I haven’t smoked for a long time. [Present Perfect]

They will stay there for 2 weeks. [Future Simple]

We have been staying at this motel for 2 weeks. [Present Perfect Continuous]

My sister will be visiting the Alpes for two weeks next March. [Future Simple]

 

Konstrukcja SINCE

since + moment w przeszłości + past tense: last week, the war ended, 2000, yesterday.

The point of time does not have to be accurate.

I've been travelling since 2019. Podróżuję od 2019 roku.

It has been raining since 6 a.m. Deszcz pada od 6 rano.

We have lived here since 1977. Mieszkamy tu od 1977 roku.

Since stosuje się przede wszystkim z czasami Perfect.

 

Zastosowanie DURING, WHILE

Przyimki te wyjaśniają okres, w którym miało miejsce zdarzenie, czynność lub sytuacja:

Sail while the wind blows. Żegluj, póki wieje wiatr

Tina is dropping some big tears while she thinks I am not looking. Tina płacze rzewnymi łzami, kiedy myśli, że nie patrzę.

I had not slept during the day. Nie spałem w ciągu dnia

 

Konstrukcja DURING

during + rzeczownik lub wyrażenie: the nineteenth century, the war, this morning, my schooldays...

Wyrażenie to może być używane dla wszystkich czasów.

The shop will be closed during Christmas. [Future Simple] Sklep będzie zamknięty w okresie świąt Bożego Narodzenia.

Ice-creams consumption decreased during the winter. [Past Simple] Zimą zmniejszyło się spożycie lodów.

A great storm has arisen during the night [Present Perfect] Wielka burza pojawiła się w nocy 

 

Konstrukcja WHILE

while + podmiot + czasownik: to work, sleep, swim, walk etc....

Wyrażenie to może być używane dla wszystkich czasów.

We will take you to the theatre while we are in London.

While Joanna was in Spain, she didn't go to a bull fight.

W języku angielskim, while jest często zastąpione przez kiedy z zachowaniem tego samego znaczenia.

 

while + czasownik + -ing (Present Participle): working, running, sleeping...

While Monica was washing her hair, I did my homework. Kiedy Monika myła włosy, odrobiłem pracę domową.

He drank coffee while he was looking over the documents.  Pił kawę, przeglądając dokumenty. 

 

Zastosowanie BEFORE,  AFTER

Te przyimki dokładnie wyjaśniają czas wystąpienia zdarzenia, czynności lub sytuacji:

before the weekend,  after the holiday

 

Konstrukcja BEFORE

"Before" jest używany jako przysłówek, koniunkcja i przyimek. Odnosi się do momentu poprzedzającego określony czas lub wydarzenie. Na przykład:

I have to submit my homework before Friday. Muszę przedstawić swoją pracę domową przed piątkiem.

 

before + rzeczownik: Christmas, Friday, examinations, the weekend.

before + podmiot + czasownik: to work, swim, talk, play.

Wszystkie czasy mogą być używane.

She spoke to her friend before the examination began. Rozmawiała ze swoim przyjacielem przed rozpoczęciem egzaminu.

Before you say anything, I have to confess something to you. Zanim cokolwiek powiesz, muszę ci coś wyznać.

before + -ing (gerund): reading, eating, sleeping

Before bringing the milk to the boil, add the egg. Przed doprowadzeniem mleka do wrzenia, dodać jajko. 

 

Konstrukcja AFTER

after + rzeczownik: the lesson, the meal, the journey

after + podmiot + czasownik: to draw, sit, read..

Można użyć z wszystkimi czasami.

I will see him after I get back. Zobaczę się z nim po powrocie.

He came to see you right after you left. Przyszedł do ciebie zaraz po twoim wyjeździe.

We named our only son Tom after my grandfather. Nazwaliśmy naszego jedynego syna Toma imieniem mojego dziadka.

after + -ing (gerund): saying, reporting, crying...

 

Zastosowanie BY, UNTIL, TILL

Te przyimki opisują czas rozpoczęcia/zakończenia czynności: by Tuesday, until January 2020, till next week

By oznacza nie później niż i może być użyte z wszystkimi czasami.

Until/till wyjaśnia, jak długo dana czynność jest kontynuowana, będzie kontynuowana lub była kontynuowana i może być używana ze wszystkimi czasownikami.

Until/till mają to samo znacznie, till jest krótszą wersją until.

 

Konstrukcja BY

by + rzeczownik opisujący czas/datę: this afternoon, Monday, tomorrow...

Can you pay me by Saturday morning, please. Czy możesz mi zapłacić do soboty rano, proszę.

Any chance you will finish your work by five o'clock today? Jest jakaś szansa, że skończysz swoją pracę do piątej dzisiaj?

By the end of the year, we built half of the house. Do końca roku, zbudowaliśmy połowę domu.

 

Konstrukcja UNTIL TILL

until/till + rzeczownik opisujący czas/datę: next week, this evening, tomorrow...

I can stay here until you come back. Mogę tu zostać, dopóki nie wrócisz.

I don't want to wait until tomorrow. Nie chcę czekać do jutra. 

We only have a few hours until dark. Mamy tylko kilka godzin do zmroku.

 

Zastosowanie FROM ... TO/UNTIL

From . . . . . to/until określa początek i koniec danego okresu, obecnego, przeszłego lub przyszłego:

From January 1999 to January 2000, the city’s population swelled by 23,000 people. Od stycznia 1999 r. do stycznia 2000 r. liczba ludności miasta wzrosła o 23 000 osób.

 

Konstrukcja FROM ... TO/UNTIL/TILL

From + czas/dzień/data/rok + to + czas/dzień/data/rok

Może być używany ze wszystkimi czasami.

I work in the office from nine till five thirty. Pracuję w biurze od 9:00 do 5:30.

The pool is open from March till August.  Basen jest otwarty od marca do sierpnia.