E-angielski.com

 

 

Present Simple vs. Present Continuous

Oba czasy, czyli Present Simple oraz Present Continuous używane są do opisów czynności odbywających się w czasie teraźniejszym. Istnieją jednak pewne różnice w sposobie ich zastosowania.

Przede wszystkim musimy zapamiętać, że Present Simple (ten z do/does i końcówką s w trzeciej osobie) stosuje się dla czynności, które są wykonywane regularnie, powtarzają się

I work every day. Pracuje codziennie [czynność powtarzana każdego dnia]

Czas Present Continuous (odmiana be, czasownik z ing) z kolei opisuje czynności, które wykonywane są w danej chwili, obecnie.

I am working now. Teraz pracuję [w tej chwili właśnie pracuje, nie ma znaczenia czy chodzę codziennie do pracy, akcent na to co się dzieje teraz]

Przeanalizujmy kilka kolejnych zdań:

I go to school every day. (Present Simple) [codziennie chodzę do szkoły - powtarzalna czynność]
I am going to school at the moment. (Present Continuous) [co robisz? idę właśnie do szkoły, jestem w drodze do szkoły - użyto konstrukcji be going to]

I always drink coffee for breakfast and tea for dinner. (Present Simple) [zawsze piję kawę na śniadanie i herbatę do obiadu - taki mam zwyczaj]
I am drinking coffee with my mum now. (Present Continuous) [w tej chwili piję kawę z mamą]

I never wear pink clothes. (Present Simple) [nigdy nie noszę różowej odzieży - taki mam zwyczaj, nie lubię, itd]
I am not wearing anything pink right now. (Present Continuous) [nie mam teraz na sobie nic różowego, może normalnie lubi, ale teraz nie ma założego niczego w kolorze różowym]

Poniżej opiszemy dokładnie jak tworzyć zdania w każdym z czasów, teraz jeszcze podsumowanie do czego ich używać.

Krótko mówiąc, Present Simple jest używany w przypadku sytuacji, które nie mają miejsca w momencie, gdy o nich mówimy, są stałymi zwyczajami, a Present Continuous jest używany do opisywania sytuacji, które mają miejsce w momencie, gdy o nich wspominamy. Oczywiście jest to znaczne uproszczenie, poniżej przy opisach teorii dotyczącej czasów wspominamy o innych zastosowaniach.

Present Simple	Present Continuous
mówienie o faktach	mówienie o tym, co dzieje się w tej chwili.
mówienie o zjawiskach natury	mówienie o planowanych wydarzeniach
mówienie o powtarzających się wydarzeniach	mówienie o rzeczach, które nas denerwują. [wyjątkowe użycie always z continuous
mówienie o rozkładach zajęć
mówienie o uczuciach
dawanie rad

Zanim przejdziemy do opisu poszczególnych czasów, kilka dodatkowych słów wyjaśniających informacje z tabelki na temat Present Simple vs Present Continuous

W tej części pragnę wspomnieć, iż formalnie język angielski według językoznawców rozróżnia dwa podstawowe czasy: teraźniejszy i przeszły [present i past]. Czas przyszły to nic innego jak konstrukcje gramatyczne, służące do wyrażanie przyszłości. W poniższej części postanowiłem dość w prosty sposób zobrazować użycie czasu teraźniejszego i ukazać jego prototypowe znaczenie.

 

Present Simple Vs Present Continuous

Użycie czasów Present Simple i Present Continuous

a) Present Simple:

Present Simple używamy w następujących sytuacjach:

• Present Simple opisuje rzeczy, które są prawdziwe, sytuacje, które obecnie istnieją i będą istniały np:

It takes me five minutes to go to school. Potrzebuję pięciu minut aby dojść do szkoły.

• Present Simple używamy do opisywania nawyków, czynności wykonywanych regularnie np:

I smoke five cigars a day. Palę pięć cygar dziennie.

• Present Simple używamy z czasownikami opisującymi stany np.:

I understand you. Rozumiem cię.

 

Inne czasowniki to:

 consist, agree, understand, assume, believe, belong to, contain, disagree, feel, feel, hate, know , hope, like, own, resemble, regret, smell.

• Present Simple jest zawsze używany do opisywanie jakiejś historii, kiedy mówimy jakiś dowcip, dajemy instrukcje komuś, opisujemy jakieś prawo np:

She goes up to the man and asks..Podchodzi do tego mężczyzny i pyta…

• Present Simple używamy do opisywania komentarzy sportowych np.:

Peter passes the ball to Mark. Piotr podaje piłkę do Marka.

• Present Simple jest używany z przysłówkami częstotliwości np.:

I always drink milk before sleeping. Zawsze piję mleko przed snem.

• Present Simple jest używany w deklaracjach, obserwacjach, konwersacjach zaczynających się od say, ask…

It says danger. Niebezpieczeństwo.

• Present Simple jest używany do pisanie listów np.:

I enclose my photo( in a letter). Dołączam swoje zdjęcie( w liście).

• Present Simple jest używany do wyrażania czynności przyszłych, jeżeli chodzi nam o rozkład filmów, pociągów, nie są to czynności nasze osobiste np:

This film starts at 9 o’clock. Ten film zaczyna się o dziewiątej.

p> 

b) The Present Continuous

The present continuous jest używany do czynności odbywającej się w chwili obecnej. Jest to tak zwane użycie prototypowe

I can't speak to you now. I am taking a shower.

• Present Continuous używany jest do czynności, które są tymczasowe, sytuacji, które dzieją się w zamkniętej teraźniejszości. np:

I am writing a fascinating book about music. Piszę fascynującą książkę o muzyce.

Komentarz (W powyższym przykładzie pisanie książki odbywa się w zamkniętej teraźniejszości tzn. że autor zaczął pisać daną książkę ale jeszcze jej nie skończył, jest w trakcie pisania, niekoniecznie pisze ją w chwili mówienia do kogoś)

• Present Continuous używany jest do sytuacji, które się zmieniają nawet jeżeli są to sytuacje długotrwałe np:

Prices are growing. Ceny rosną.

• Present Continuous używany jest do czynności, które są naszymi osobistymi planami np.:

We are moving to London next week. W przyszłym tygodniu wyjeżdżamy do Londynu.

• Present Continuous używany jest do czynności, które właśnie się zaczynają np:

Put on your coat ! I am taking you for a walk. Włóż płaszcz ! Zabieram cię na spacer.

• Może być użyty wraz z Present Simple jeżeli chcemy wyrazić czynność krótszą na tle czynności dłuższej np.:

I come into the class and I see that you are writing something. Wchodzę do klasy i widzę, że coś piszecie.

Komentarz (W powyższym przykładzie opisana jest czynność krótsza na tle czynności dłuższej tzn. Kiedy wchodzę do klasy to jest to czynność, która trwa chwilę, następnie spoglądam to też jest chwilowe widzę ze piszecie. Pisanie to jest już dłuższa czynność)

• Present Continuous uzywamy do czynności kiedy nas coś drażni wraz always

You are always losing your key. Ty ciągle głupisz klucze

 

Czyli podsumuwując:

 

Present Simple – teoria

Present Simple – czas teraźniejszy prosty

Present Simple używamy

• do opisania nawyków i rutynowych zachowań
• do opisania stałych sytuacji lub faktów
• w odniesieniu do rozkładów jazdy i rozkładów jazdy (np. programy kinowe)

Zdania twierdzące

Budowa:
Osoba        +    czasownik

Liczba pojedyncza		Liczba mnoga
I	like	We	like
You	like	You	like
He	likes	They	like
She	likes
It	likes

 

Końcówka s w 3 osobie

Jak widać, w trzeciej osobie liczby pojedynczej (czyli z he, she oraz it) do czasownika w podstawowej formie dodajemy końcówkę “s”.

She works every day

Proszę pamiętać, że 3 osoba to również imię:

Monica reads lots of books

Poniżej kilka podstawowych zasad dodawania końcówki s do czasowników:

Czasem zamiast „s” dodajemy „es”, ale tylko jeśli czasownik w podstawowej formie kończy się na
-ch, -sh, -x, -ss lub -o, na przykład:

• to kiss (całować) w 3 os. l.p. będzie wyglądać tak: He/She/It kisses
• to wash (myć) -> washes
• to watch (oglądać) -> watches
• to fix (naprawiać) -> fixes
• to go (iść) -> goes

W czasownikach zakończonych na „y”, które to „y” jest poprzedzone spółgłoską, jest odrobinę więcej pracy, ponieważ przed dodaniem końcówki „es” owe „y” należy zamienić na „i”, na przykład: 

• to try (próbować) -> (w 3 os. l.p.) tries
• to dry (suszyć) -> dries
• to study (studiować, uczyć się) -> studies

Należy pamiętać, że tę zasadę stosujemy tylko, jeśli przed „y” znajduje się spółgłoska. Jeśli natomiast występuje samogłoska, wtedy „y” zostaje i dodajemy „s”, na przykład: 

• to stay (zostawać) -> stays (przed „y” mamy „a”, więc „y” nie zamieniamy na „i”)
• to say (powiedzieć) -> says (jak wyżej)

Wszystkie wymienione wyżej zasady co do stosowania końcówek „s”, „es” oraz „ies” dotyczą tylko 3 osoby liczby pojedynczej.

Końcówki „s”, „es” lub „ies” dodajemy do czasowników tylko w zdaniach twierdzących.
Wyjątek, czyli czasownik, który w 3 os. l.p. wygląda zupełnie inaczej, a nie dodajemy jedynie końcówki jak do innych czasowników:

• to have (mieć) -> (w 3 os. l.p.) has (a nie: haves)

Na przykład:

• She has a dog. – Ona ma psa.
• Does she have a dog? – Czy ona ma psa? (w pytaniu czasownik zawsze w formie podstawowej)
• She doesn’t have a dog. – Ona nie ma psa. (w przeczeniu również czasownik zawsze w formie podstawowej)

 

Czasowniki modalne w Present Simple

can (potrafić, móc) -> (w 3 os. l.p.) can (czyli się nie zmienia, a nie jak logika wskazuje: cans)

• should (powinno się) -> w 3 os. l.p. nie zmienia się
• may -> nie zmienia się
• could -> nie zmienia się

Przykłady z czasownikami modalnymi:

• I/She can play the piano. – Ja/Ona potrafi grać na pianinie.
• I/She should leave this house. – Ja/Ona powinna opuścić ten dom.
• It may be true. – To może być prawda.
• You may go now. – Możesz iść.
• He could be less serious. – On mógłby być mniej poważny.
• I could be the best student in my class if I studied more. – Mogłabym być najlepszą uczennicą w klasie, gdybym się więcej uczyła.

Ale uwaga! Czasownik „need” (również modalny) w 3 os. l.p. w twierdzeniach (w przeczeniach i pytaniach forma podstawowa) ma na końcu „s”, np. She needs this job. (Ona potrzebuje tej pracy.)

Pytania.

Budowa.

Żeby zadać pytanie w j. polskim używamy słówka „czy”, np. „Czy lubisz sporty?” albo „Czy chodzisz na basen w każdy piątek?”. W j. angielskim istnieje tak jakby odpowiednik naszego „czy”, które musi zawsze znajdować się na początku pytania (zupełnie jak w j. polskim). Jednak w j. angielskim istnieją dwie wersje „czy”, wersja „Do” dla 1 i 2 os. l.p. oraz 1, 2 i 3 os. l.m. i wersja „Does”, która ma zastosowanie  tylko dla 3 os. l.p.

Przykłady:

• Do you like sports? – Czy ty lubisz sporty?
• Do you go to the cinema every month? – Czy ty chodzisz do kina każdego miesiąca?
• natomiast w 3 os. l.p. stosujemy to drugie „czy”:
• Does she do her homework every day? – Czy ona odrabia pracę domową każdego dnia?
• Does it work? – Czy to działa?
• Does he like Britney Spears? – Czy on lubi Britney Spears?

Jeśli tworzymy pytania w czasie Present Simple, czasownik zawsze jest w formie podstawowej niezależnie od tego czy mowa o 1. czy 3. osobie. Jedyne o czym należy pamiętać w tworzeniu pytań to to, że:

• - zawsze zaczynamy pytanie od słowa „Do” lub „Does”w zależności od osoby
• - nie dodajemy do czasownika żadnych końcówek

Tworzenie pytań z czasownikami modalnymi

Prościzna, ponieważ tutaj nawet nie potrzebujemy naszego „czy”, tylko robimy inwersję wykorzystując czasownik modalny, czyli:

• She can sing quite well. – Ona potrafi śpiewać dosyć dobrze.
• Can she sing? – Czy ona potrafi śpiewać?
• I should leave. – Powinienem już iść.
• Should I leave? – Czy powinienem już iść?
• May I close the window? It’s cold. – Czy mogę zamknąć okno? Jest zimno.

Przeczenia.

Żeby zbudować zdanie przeczące, wystarczy do osoby dodać odpowiednio „don’t” (wszystkie osoby oprócz trzeciej osoby liczby pojedynczej) lub „doesn’t” (tylko 3 os. l.p.), a następnie umieścić czasownik w podstawowej formie.

• I don’t spend much money. – Nie wydaję dużo pieniędzy.
• She doesn’t love him. – Ona go nie kocha.
• We don’t want to go to the theatre. – My nie chcemy iść do teatru.
• It doesn’t make sense. – To nie ma sensu.

Określenia czasu, które wskazują na czas Present Simple

• always – zawsze
• usually – zazwyczaj, zwykle
• often – często
• sometimes – czasami
• never – nigdy

Powyższe określenia czasu znajdują się między podmiotem a czasownikiem. Natomiast złożenia z wyrazem "every" np.:

• every day/month/year – każdego dnia/miesiąca/roku
• every night/evening/Sunday – każdej nocy/wieczoru/niedzieli

a także:

• on Mondays – w poniedziałki
• at the weekend / at weekends – w weekend / w weekend
• in the morning/afternoon/evening – rano/popołudniu/wieczorem
• at night – w nocy

występują na końcu lub na początku zdania. Przykłady:

• I always get up at 7. (Zawsze wstaję o 7.) ; I – podmiot (inaczej: osoba), get up – czasownik
• She never wears skirts. (Ona nigdy nie nosi spódnic.)
• He often goes to school by bike. (On często jeździ do szkoły rowerem.)
• Every year is the same. Nothing changes. (Każdy rok jest taki sam. Nic się nie zmienia.)
• Every week I visit my grandmother in hospital. (Każdego tygodnia/Co tydzień odwiedzam babcię w szpitalu.
• On Mondays I feel more tired than on Fridays. (W poniedziałki czuję się bardziej zmęczony niż w piątki).

Czasowniki nie występujące w czasie ing - State verbs = non continuous verbs

State verbs describe a state or situation, and are not usually used in continuous tenses. Poniższych czasowników zwykle nie używamy w czasie present continuous, tzn. nie dodajemy do nich końcówki –ing. Występują one głównie w czasie present simple.

• enjoy
• like
• love
• hate
• prefer
• understand
• believe
• remember
• forget
• want
• need
• belong

Examples:

• That bike belongs to me. -> nie istnieje czasownik “belonging”
• I prefer baggy clothes to tight clothes. -> nigdy nie użyjemy tego czasownika z -ing czyli słowo „prefering” nie istnieje
• My brother wants to borrow my leather jacket.
• I don’t understand this sentence. Can you explain it?
• I know what you mean.
• Hello! Do you remember me? We met at Susan’s party.
• Do you enjoy meeting people?

Warto zapamiętać te czasowniki, ponieważ w sytuacji kiedy np. na sprawdzianie mamy napisać czasowniki w zdaniach w czasie P.Simple lub P.Continuous, a nie jesteśmy pewni w jakim czasie napisać dany czasownik, czasem wystarczy zauważyć, że np. „love” nie używamy w czasie present continuous, a więc będzie to na pewno czas present simple. Tym samym unikniemy błędu i straty cennych punktów.

 

Present Continuous – teoria

Budowa.
Osoba (podmiot) + czasownik „to be” w odpowiedniej formie czasu teraźniejszego  + czasownik z końcówką -ing
Przykłady:

• I am studying for exams. – Uczę się do egzaminów.
• You are sleeping all day. – Ty śpisz cały dzień.
• She is singing pretty well. – Ona śpiewa całkiem dobrze.
• He is working as a waiter. – On pracuje jako kelner.
• It is moving really fast. – To się porusza bardzo szybko.
• We are making a lot of noise in the neighbourhood.  – My robimy dużo hałasu w okolicy.

Jak widać, tworzenie tego czasu jest banalnie proste. Bierzemy wykonawcę czynności (podmiot), dobieramy mu odpowiednią formę czasownika być, dalej czasownik z końcóweczką -ing, może jakaś reszta zdania i zrobione.

Jak dodawać prawidłowo końcówkę –ing do czasowników w czasie Present Continuous?

Otóż jest to całkiem proste – należy jedynie zapamiętać kilka trików, a nigdy nie popełnisz błędu. Generalnie kiedy chcemy utworzyć czasownik z –ing na końcu to po prostu to –ing dodajemy do czasownika w podstawowej formie i już, np. sing + ing = singing, work+ing = working, try + ing = trying, study + ing = studying itd.
W czasownikach jednosylabowych (czyli w wyrazie znajduje się tylko jedna samogłoska – tu uwaga, „h” w j. angielskim jest spółgłoską!), które kończą się spółgłoską, poprzedzoną samogłoską, która jest poprzedzona spółgłoską (samogłoska znajduje się pomiędzy dwoma spółgłoskami), ostatnią spółgłoskę w wyrazie podwajamy i dodajemy –ing:

• chat -> chatting („h” jest spółgłoską!) (gawędzić, plotkować)
• let -> letting (pozwalać)
• Kiedy czasownik kończy się na –e, to opuszczamy to –e i dodajemy –ing:
• tease -> teasing (dokuczać, droczyć się)

Kiedy czasownik kończy się na podwójne –e, nie opuszczamy –e:

• see -> seeing (patrzeć)
• Kiedy czasownik kończy się na –ie opuszczamy –ie i dodajemy –y a potem końcówkę –ing:
• die -> dying (umierać)
• lie -> lying (kłamać, leżeć)

Kiedy czasownik kończy się na –l, podwajamy to –l i dodajemy –ing:

• travel -> travelling (podróżować)

Należy pamiętać, że w wyrazach zakończonych na „-y” bez względu na to, czy przed –y znajduje się samogłoska czy też spółgłoska, nic nie robimy, tylko dodajemy –ing (nie kasujemy tego –y!):

• buy -> buying (kupować)
• study -> studying (studiować, uczyć się)
• carry -> carrying (nosić)

Pamiętaj, że istnieją czasowniki, z którymi nie tworzymy formy –ing! Mówiliśmy o nich w czasie Present Simple. Przypominam je:

• enjoy (lubić, cieszyć się, czerpać radość)
• like (lubić)
• love (kochać)
• hate (nienawidzić)
• prefer (woleć)
• understand (rozumieć)
• believe (wierzyć)
• remember (pamiętać)
• forget (zapominać)
• want (chcieć)
• need (potrzebować)
• belong (należeć)

Do powyższych czasowników nigdy nie dodajemy końcówki –ing!

 

Tworzenie pytań w czasie Present Continuous.

Tworzenie pytań sprowadza się do zamienienia miejscami czasownika „to be” z podmiotem:

• I am cooking -> Am I cooking?
• You are snoring. -> Are you snoring? (snore – chrapać)
• She is smiling. -> Is she smiling? (smile – uśmiechać)

Pytania szczegółowe.

zaimek pytający + odpowiednia forma czasownika "to be" w czasie teraźniejszym ("am", "is", "are") + podmiot + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania (z opuszczeniem części, o którą pytamy)
zaimki pytające:

• what – co
• when – kiedy
• where - gdzie
• why – dlaczego
• how – jak, ile

Przykłady pytań szczegółowych:

• a) What are you doing at the moment? – Co robisz w tej chwili?
• b) I am taking a shower. – Biorę prysznic.
• a) How are you doing? – Jak leci?
• b) I am doing fine. – Dobrze.
• a) Why is she yelling at me? – Dlaczego ona na mnie krzyczy? (yell – krzyczeć)
• b) She is yelling at you, because you made her angry. – Ona na ciebie krzyczy, ponieważ ją zdenerwowałeś.

 

Przeczenia w Present Continuous.

podmiot + odpowiednia forma czasownika "to be" w czasie teraźniejszym ("am", "is", "are") + "not" + czasownik z końcówką –ing

• I am not drinking beer now. – Ja nie piję teraz piwa.
• He is not drinking tea now. – On nie pije teraz herbaty.
• We are not running now. – My nie biegniemy teraz.

Skróty, które można używać:

• He is not = He isn’t = He’s not
• You are not = You aren’t = You’re not
• I am not = I’m not

Użycie czasu Present Continuous.

Ważnym elementem poprawnego stosowania czasu Present Continuous jest zrozumienie, że odnosi się on przede wszystkim do czynności i zdarzeń tymczasowych, które już się rozpoczęły a jeszcze nie zakończyły. Pojęcie tymczasowości pozwala nam łatwo odróżnić ten czas od czasu Present Simple gdzie opisywane zdarzenia są stałe. Kontrast pomiędzy czasami Present Simple i Present Continuous jest często trudny do zaobserwowania dla Polaków ze względu na brak podobnych konstrukcji w języku polskim. Zauważ, że po polsku zdania I live in Warsaw oraz I'm living in Warsaw brzmią dokładnie tak samo.

Pomocne w określeniu, z którym czasem mamy do czynienia są niektóre wyrazy sygnalizujące użycie jednego z czasów. Najbardziej charakterystyczne dla czasu Present Continuous są wyrazy takie jak: now, at the moment, at present, this week/this month/this year, still, today, tonight, nowadays, these days, etc.

We use the Present Continuous:

 

• -    for something happening now or about now

I am talking with her now. – Teraz rozmawiam z nią.

• -    for describing annoying behavior (with always)

He is always getting late! – On zawsze się spóźnia!

• -    for arrangements in the future

I am going to the cinema tonight. – Dziś wieczorem wybieram się do kina.

Określenia czasu, które wskazują na czas Present Continuous:

• now – teraz
• at the moment – w tym momencie
• these days – w tych dniach
• at present – obecnie
• today - dzisiaj
• tomorrow - jutro
• tonight – dziś wieczorem

Czasowniki statyczne (Stative Verbs)

W języku angielskim pewne czasowniki opisują wyłącznie stany i dlatego nie posiadają formy continuous. Do tej grupy należą czasowniki związane z:

• Zmysłami [see, hear, smell, feel, taste]
• Emocjami i uczuciami [feel, forgive, hate, loathe, like, love, mind, wish, etc.]
• Myśleniem [think, agree, believe, consider, doubt, expect, etc.]
• Inne [appear, be, belong, have, keep, matter, owe, posses, etc.]

Uwaga: czasowniki think, consider oraz expect mogą przyjmować formę continuous kiedy odnoszą się do czynności samej w sobie.
Na przykład:

• Don't interrupt me, I'm thinking! [Nie przerywaj mi, myślę!] ale już I think that it will rain today. [Myślę, że będzie dziś padać]

Uwaga: czasowniki związane ze zmysłami mogą przyjmować formę continuous, lecz następuje wtedy zmiana ich znaczenia.

• Na przykład: I'm seeing my docotor tomorrow [Na jutro jestem umówiony z dentystą] gdzie czasownik seeing przyjmuje inne znaczenie.

Uwaga: czasownik have może przyjmować formę continuous w wyrażeniach takich jak: have a bath, have a lunch, have fun, have a good time, have a nap etc.

• Na przykład: He can't answer the phone now, he's having a nap. [Nie może teraz odebrać telefonu bo uciął sobie dżemkę]